Tym niemniej podpisuję się pod słowami wyrytymi na wspomnianej tablicy, które mówią, że „Dom Polski (…) utrwala dla historii tych, którzy wnieśli szczególny wkład w jego powstanie”. Dobrze, że ten wkład zostaje przekazany historii także w taki sposób, że pozostanie na zawsze razem z Domem świadectwem naszych czasów i wyrazem solidarności i przywiązania do wiary ludzi żyjących nad Wisłą i Odrą, i tych, którzy choć rozproszeni po całym świecie z tych samych korzeni wyrastają, powracają do nich i pragną ubogacać nimi zarówno siebie, jak i całą rodzinę, z której się wywodzą i z którą czują się związani więzami krwi, a także te wspólnoty i społeczeństwa, wśród których wypadło im żyć, pracować i współtworzyć dobro wspólne nowych ojczyzn.
Wykorzenienie jest groźną chorobą społeczną. Im bardziej człowiek jest świadomy własnej genealogii, duchowej gleby, z której wyrasta, tym dojrzalszy jest do podejmowania zadań, jakie mu stawia konkretna sytuacja. Odnosi się to również do rodaków, którzy sprostać muszą coraz to nowym trudnością wyłaniającym się przed nimi w kraju, jak i do tych, którzy z różnych powodów czuli się zmuszeni do szukania dla siebie i swoich dzieci nowego gniazda na obczyźnie.
Charakterystycznym rysem polskiej emigracji było to, że często nabywali prawa do nowej ojczyzny poprzez ofiarę i poświęcenie, a nierzadko własną krwią wylewaną za wolność „waszą”, wiążąc z nią zawsze nadzieję na wolność „naszą”. Swoją samoświadomość budowali rodacy w ogromnej większości nie tyle na pojęciu „emigracja”, co na rzeczywistości „Ojczyzna”. Dokonywało się to na różnych poziomach świadomości. Czasami rzeczywistość „Ojczyzna” sprowadzała się do miejsca pochodzenia i związków rodzinnych. Wtedy myśleli o zbudowaniu tam takiego domu, do którego można by kiedyś powrócić i żyć z godnością.
(Przemówienie do przyjaciół Fundacji Jana Pawła II. Watykan, 27 czerwca 1985 roku)
Nie ustawajcie w tym dobrym dziele. Przemówienia papieskie do Fundacji Jana Pawła II
Fundacja Jana Pawła II &Ośrodek Dokumentacji i Studium Pontyfikatu Jana Pawła II, Rzym 2012
