Ks. Paweł Ptasznik i abp Marek Jędraszewski w czasie obchodów 40-lecia Watykańskiej Fundacji Jana Pawła II na Urbanianum w Rzymie (2022). Fot. youtube.com/@VaticanJP2

Coroczne spotkanie zarządu Watykańskiej Fundacji Jana Pawła II w Rzymie

Ponad sto stypendiów dla studentów, druga edycja międzynarodowej Nagrody Jana Pawła II, nowe wyzwania medialne, kultura chrześcijańska we współczesnym świecie, angażowanie młodych w namysł nad dorobkiem Papieża, kolejne rzymskie Dni Jana Pawła II, rozwój rzymskiego Ośrodka Dokumentacji i Studium Pontyfikatu Jana Pawła II, rola Fundacji w zmieniających się realiach czy też unowocześnienie Domu Pielgrzyma – to tylko niektóre z zadań stojących w tym roku przed Watykańską Fundacją Jana Pawła II. Omawiać je będzie Rada Administracyjna, której członkowie przybywają do Rzymu na coroczne obrady w dniach 4-5 lutego. Udział wezmą m. in. kard. Stanisław Dziwisz, abp Marek Jędraszewski i bp Sławomir Oder. Obrady rozpocznie poranna Eucharystia przy grobie Św. Jana Pawła II na Watykanie sprawowana pod przewodnictwem metropolity krakowskiego. Radzie przewodniczy ks. prał. dr Paweł Ptasznik, wieloletni bliski współpracownik Papieża Polaka.

Czym jest Watykańska Fundacja Jana Pawła II?

Watykańska Fundacja Jana Pawła II to kościelna organizacja non-profit mająca swoją oficjalną siedzibę w Watykanie. Została utworzona 16 października 1981 roku dekretem papieskim Jana Pawła II. Realizuje ona liczne inicjatywy religijne, naukowe, kulturalne i charytatywne, do których należą przede wszystkim:

  • popularyzacja i rozwój nauczania Jana Pawła II,
  • przyznawanie stypendiów naukowych,
  • opieka nad pielgrzymami przybywającymi do Rzymu,
  • pomoc w formacji osób świeckich i duchownych (szczególnie studentów),
  • współpraca z międzynarodowymi instytucjami naukowymi i religijnymi oraz uczelniami papieskimi,
  • integrowanie środowisk zaangażowanych w popularyzację i rozwój nauczania Papieża Polaka,
  • udzielanie różnego rodzaju wsparcia projektom związanym ze spuścizną Jana Pawła II.

Fundacja realizuje swoje cele za pomocą pięciu prowadzonych przez siebie jednostek, których dyrektorzy, w czasie corocznego posiedzenia Rady Administracyjnej przedstawiają swoje roczne sprawozdania oraz poddają pod dyskusję propozycje i projekty działań na kolejny rok. Są to:

  • Ośrodek Dokumentacji i Studium Pontyfikatu Jana Pawła II w Rzymie,
  • Dom Pielgrzyma (Dom Polski Jana Pawła II) w Rzymie,
  • Dom Studencki (Dom Watykańskiej Fundacji Jana Pawła II dla Studentów) w Lublinie,
  • Sekretariat Administracyjny,
  • Biuro ds. Mediów i Wydarzeń.

Za powyższe jednostki odpowiadają kolejno: ks. Andrzej Dobrzyński, ks. Mateusz Wójcik, ks. Jan Strzałka SCJ, ks. Dariusz Giers i ks. Tomasz Podlewski.

Wsparcie dla studentów i pielgrzymów

Na szczególną uwagę zasługują działania Fundacji w celu wspierania młodzieży, środowisk akademickich oraz rzymskich pielgrzymów. Blisko współpracuje ona z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim oraz Uniwersytetem Papieskim Jana Pawła II w Krakowie. W prowadzonym przez nią Domu Studenckim w Lublinie mieszka ponad 100 osób. Każdego roku Fundacja przyznaje 25 stypendiów pięcioletnich na cały cykl studiów wyższych dla studentów z krajów Europy Środkowo-Wschodniej i byłego Bloku Wschodniego (m. in. Kazachstanu, Uzbekistanu i Gruzji) oraz ponad sto stypendiów jednorazowych dla studentów z Polski i całego świata. W ten sposób dzięki Watykańskiej Fundacji Jana Pawła II wykształcenie zdobyło ponad 1100 magistrów i ponad 20 doktorów, a do grona jej stypendystów zalicza się także kilkadziesiąt osób duchownych i konsekrowanych, w tym trzech biskupów z Europy Wschodniej i Azji. Do rzymskiego Domu Jana Pawła II przybywa z kolei rocznie ponad 5 tysięcy pielgrzymów.

Nagroda Jana Pawła II

Od zeszłego roku Fundacja przyznaje Nagrodę Św. Jana Pawła II (Premio San Giovanni Paolo II). Kapitule Nagrody tworzonej przez kilkunastu przedstawicieli międzynarodowych środowisk naukowych i kościelnych, przewodniczy kard. Kurt Koch – prefekt Dykasterii ds. Popierania Jedności Chrześcijan. Nagroda honoruje osoby i instytucje wyróżniające się pracą charytatywną, naukową i artystyczną, inspirowaną nauczaniem Papieża Polaka. Pierwszym w historii laureatem Nagrody zostało John Paul II Justice and Peace Center w Ugandzie.

Rzymskie Dni Jana Pawła II

Również od zeszłego roku Fundacja współorganizuje Dni Św. Jana Pawła II na Uniwersytetach Papieskich w Rzymie. Kilkudniowe przedsięwzięcie naukowo-kulturalne w Wiecznym Mieście, zainicjowane we współpracy z Kościołem Św. Stanisława BM w Rzymie oraz Uniwersytetem Papieskim Jana Pawła II w Krakowie ma na celu popularyzowanie i rozwijanie nauczania Papieża Polaka w rzymskich środowiskach akademickich. Pierwszą edycję wydarzenia pod koniec listopada 2024 roku zorganizowano na trzech uczelniach papieskich Rzymu (Angelicum, Santa Croce, Gregoriana). Wzięło w nim udział kilkudziesięciu naukowców i kilkuset uczestników, a w towarzyszącym temu wydarzeniu konkursie naukowym dla studentów nagrody finansowe przyznano studentom z Nigerii, Włoch i Peru.

Najdłużej działające centrum naukowe związane z Janem Pawłem II

Szczególną gałęzią działalności Fundacji jest Ośrodek Dokumentacji i Studium Pontyfikatu Jana Pawła II w Rzymie, którego dyrektor, ks. dr hab. Andrzej Dobrzyński otrzymał w zeszłym roku nagrodę Totus Tuus. Ośrodek ten jest najwcześniej utworzonym, najdłużej działającym i jednym z największych na świecie centrum naukowym związanym z Papieżem Polakiem:

  • W Archiwum Ośrodka zebrane są pisma abp. Wojtyły z okresu krakowskiego (1958-1978) oraz dokumenty z czasu pontyfikatu (1978-2005),
  • Biblioteka Ośrodka liczy to 30 tys. woluminów we wszystkich językach europejskich i niektórych orientalnych. Posiada także cenne polskie pamiątki (m. in. Biblię hebrajską z 1543 r., Nowy Testament ks. Jakuba Wujka z 1594 r., oryginalne listy Augusta II Sasa i Jana III Sobieskiego, zaginioną kartkę z brulionu „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza czy też jedyny zachowany rękopis wiersza Cypriana Kamila Norwida pt. „Na smętne wieści z Watykanu”),
  • Muzeum Ośrodka liczy z kolei 20 tys. eksponatów z różnych dziedzin sztuki. Są to dary ofiarowane Papieżowi. Wśród nich znajdują się m.in. bezcenne pamiątki narodowe, starodruki i rękopisy (m. in. wręczone Janowi Pawłowi II przedmioty towarzyszące więźniom obozów koncentracyjnych i łagrów oraz żołnierzom walczącym o wolność Polski).

Sposób utrzymywania się Fundacji

Realizacja tak wielu przedsięwzięć jest możliwa dzięki wsparciu ludzi dobrej woli. Jako organizacja non-profit, Fundacja od samego początku utrzymuje się z darowizn Polonii, Polaków żyjących w kraju oraz indywidualnych darczyńców z całego świata. Szczególne wsparcie stanowią Towarzystwa i Koła Przyjaciół Watykańskiej Fundacji Jana Pawła II, które w liczbie kilkudziesięciu, funkcjonują w Ameryce Północnej, Ameryce Południowej, Azji, Australii i Europie.

Tematy tegorocznego posiedzenia Rady Administracyjnej

Wśród najważniejszych zagadnień dyskutowanych przez Radę Administracyjną w trakcie tegorocznych obrad znajdą się m. in.:

  • kwestia rozwoju, popularyzacji i wzmocnienia roli Ośrodka Dokumentacji i Studium Pontyfikatu Jana Pawła II oraz przybliżenia go środowisku międzynarodowemu poprzez przeniesienie siedziby do ścisłego centrum Rzymu,
  • popularyzowanie i rozwój nauczania Św. Jana Pawła II oraz angażowanie w to dzieło nowych, młodych badaczy z całego świata,
  • szczegółowe kwestie związane z kolejnymi edycjami Nagrody Jana Pawła II (Premio San Giovanni Paolo II),
  • rozwój inicjatywy Dni Św. Jana Pawła II na Uniwersytetach Papieskich w Rzymie,
  • troska o Dom Pielgrzyma (Dom Polski Jana Pawła II w Rzymie), unowocześnienie infrastruktury oraz kontynuacja rozpoczętych prac remontowych,
  • nowe formy współpracy z dwoma najważniejszymi partnerami naukowymi na terenie Polski: Katolickim Uniwersytetem Lubelskim oraz Uniwersytetem Papieskim Jana Pawła II w Krakowie,
  • wyjście naprzeciw współczesnym wyzwaniom medialnym poprzez uruchomienie nowo utworzonej jednostki – Biura ds. Mediów i Wydarzeń oraz przygotowanie we współpracy z KUL filmu o Fundacji pt. „Wypłyń na głębię” w reż. Damiana Bieńka (w ramach posiedzenia Rady Administracyjnej odbędzie się projekcja filmu, który w zeszłym roku, przedpremierowo zdobył nagrodę na Międzynarodowym Katolickim Festiwalu Filmów i Multimediów „NIEPOKALANA 2024”),
  • troska o aktualne wyzwania materialne wobec coraz większego problemu, jakim staje się finansowe utrzymanie tak rozległej aktywności Fundacji działającej wyłącznie dzięki ofiarodawcom.

Członkowie Rady Administracyjnej Watykańskiej Fundacji Jana Pawła II

Obecny skład Rady Administracyjnej Watykańskiej Fundacji Jana Pawła II został powołany w 2022 roku, a jego kadencja potrwa do roku 2027. Jej przewodniczącym jest ks. Paweł Ptasznik, wieloletni bliski współpracownik Św. Jana Pawła II. Przed ks. Ptasznikiem funkcję przewodniczącego sprawował kard. Stanisław Ryłko. Członkami Rady są obecnie:

  • bp Sławomir Oder – biskup gliwicki, postulator procesów beatyfikacyjnych Jana Pawła II oraz jego rodziców,
  • Michał Wilkosz – rektor Polskiej Misji Katolickiej w Niemczech,
  • Tomasz Szopa – rektor Sanktuarium Świętego Jana Pawła II w Krakowie,
  • Henryk Rogowski – były prezes Federacji Polonii Francuskiej i były przewodniczący Koła Fundacji w Paryżu,
  • Marek Markiewicz – mecenas,
  • Bogdan Chmielewski – dyrektor Polsko-Słowiańskiej Federalnej Unii Kredytowej,
  • Wojciech Halarewicz – wiceprezes Mazda Motor Europe.

Na mocy statutu Fundacji, niepodlegającym kadencji członkiem Rady Administracyjnej każdorazowo jest także kard. Stanisław Dziwisz, sekretarz Ojca Świętego Jana Pawła II i szczególny świadek jego pontyfikatu, a tzw. władzę zwierzchnią nad Watykańską Fundacją Jana Pawła II sprawuje każdorazowy metropolita krakowski. Fundacja posiada osobowość prawną kanoniczną oraz osobowość prawną cywilną w Państwie Watykańskim. Z okazji czterdziestolecia działalności (świętowanego z powodu pandemii z rocznym opóźnieniem), jej przedstawiciele spotkali się w Watykanie z Papieżem Franciszkiem.

ks.Tomasz Podlewski
Biuro ds. Mediów i Wydarzeń