Papież Jan Paweł II zawsze się śmiał, że w Rzymie istnieje nie jeden, ale trzy Watykany. Oprócz Watykanu jako Pałacu Apostolskiego, gdzie papież mieszka, jest Castel Gandolfo, jego letnia siedziba, oraz jak papież żartował z nutką czarnego humoru, klinika Gemelli, w której aż do lata 2002 roku spędził łącznie ponad pięć miesięcy. Jednak to nie do końca prawda, istniały bowiem nie trzy, ale cztery Watykany. Istniało bowiem jeszcze jedno centrum sprawowania władzy, mające wielki wpływ na papieża – kościół św. Stanisława B.M przy via della Botteghe Oscure, polski kościół w Rzymie. Ten w gruncie rzeczy maleńki kościółek, wzniesiony w 1580 roku za sprawą polskiego kardynała Stanisława Hozjusza, sąsiadował przez całe lata – dość prowokacyjnie – z siedzibą Komunistycznej Partii Włoch (KPI). Przez długie wieki pozostawał w cieniu. Poza nielicznymi polskimi pielgrzymami, którym udało się wydostać za żelazną kurtynę, oraz Polakami już żyjącymi na obczyźnie nikt nie interesował się tą maleńką świątynią. Najznamienitsze rzymskie rody podzieliły Rzym wraz z jego pełnymi przepychu świątyniami na kilka terytoriów. Te okazałe barokowe dzieła architektury miały świadczyć o potędze i bogactwie poszczególnych rodów, spośród których wywodzili się też kolejni papieże. W manifestowaniu swoich wpływów kościółek pod wezwaniem św. Stanisława nie odgrywał żadnej roli. Aż do momentu, w którym po raz pierwszy w historii papieżem został Słowianin. Wówczas nieoczekiwanie parafia św. Stanisława awansowała do rangi głównej siedziby podziemnej dyplomacji w Rzymie. Jednak na potrzeby tajnych spotkań kościółek był za mały – w przeciwieństwie do większości rzymskich świątyń nie dawał możliwości skrycia się w jakimś ustronnym kącie, by porozmawiać w spokoju. Jednak przy kościele działało coś w rodzaju centrum parafialnego. Wyszedłszy na prawo bocznym wyjściem, wystarczyło przejść przez dziedziniec, by znaleźć się w całkiem sporej sali konferencyjnej, pod którą znajdowały się pomieszczenia znakomicie nadające się na takie spotkania.
Andreas Englisch. „Uzdrowiciel. Cuda Świętego Jana Pawła II”.
Wydawnictwo WAM. Księża Jezuici. Kraków 2015
